[2025] OS là gì? Tìm hiểu về hệ điều hành Operating System

Hệ điều hành (OS) là phần mềm cốt lõi không thể thiếu trong mọi thiết bị máy tính, đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và điều phối các hoạt động của máy tính, đảm bảo sự ổn định và hiệu suất của hệ thống. Vậy OS là gì? OS có chức năng như thế nào? Hãy cùng khám phá chi tiết về OS trong bài viết này.

OS là gì?

OS (Operation System – hệ điều hành) là một chương trình quản lý tất cả các tài nguyên phần cứng và phần mềm của máy tính, cung cấp môi trường ổn định để chạy ứng dụng. Mỗi OS được thiết kế để xử lý các tác vụ đa nhiệm và đảm bảo hệ thống chạy hiệu quả, an toàn. Một số hệ điều hành phổ biến hiện nay bao gồm Windows, macOS, iOS, Linux và Android.

Thành phần chính của Operating System

Mặc dù OS được cấu thành từ nhiều thành phần với các tính năng khác nhau, song về cơ bản, OS bao gồm 3 thành phần chính như sau:

Kernel – Nhân hệ điều hành

Kernel được xem như một “trái tim”, là bộ phận cốt lõi nhất của hệ điều hành. Kernel chịu trách nhiệm quản lý và điều phối các hoạt động cơ bản của phần cứng như đọc, ghi dữ liệu trong bộ nhớ, xử lý lệnh, xác định cách thức gửi và nhận dữ liệu. Ngoài ra, kernel còn có chức năng quản lý tài nguyên, chia sẻ tài nguyên giữa các process khác nhau, quản lý và phân bổ bộ nhớ, thiết bị ngoại vi.

API – Giao diện lập trình ứng dụng

API cho phép các nhà phát triển viết code cho các module mà không cần hiểu chi tiết về phần cứng và các chức năng bên trong hệ điều hành. Đồng thời, API cung cấp các phương thức và giao thức để các ứng dụng phần mềm tương tác hiệu quả với hệ điều hành.

Giao diện người dùng – User Interface (UI)

Giao diện người dùng cho phép người dùng tương tác trực tiếp với hệ điều hành thông qua các lệnh văn bản (command line) hoặc thành phần trực quan như biểu tượng, cửa sổ, menu, yếu tố đồ họa khác.

Phân loại hệ điều hành (OS)

Multi – user (Nhiều người dùng)

Hệ điều hành multi – user cho phép nhiều người dùng chạy chương trình cùng lúc trên cùng một máy, có thể được cài trên nhiều laptop hoặc PC, phù hợp với các hoạt động quy mô lớn của doanh nghiệp.

Multitasking (Đa nhiệm)

Hệ điều hành đa nhiệm cho phép nhiều chương trình chạy đồng thời trên một hệ thống duy nhất. Điều này có nghĩa là người dùng có thể thực hiện nhiều tác vụ khác nhau mà không cần phải đóng một chương trình trước khi bắt đầu chương trình khác.

Multithreading (Đa luồng)

Với hệ điều hành đa luồng, các phần (hoặc luồng) khác nhau của cùng một chương trình có thể chạy cùng lúc mà vẫn đảm bảo tài nguyên được phân bổ và sử dụng hiệu quả.

Real time (Thời gian thực)

Hệ điều hành thời gian thực được thiết kế để phản hồi ngay lập tức với dữ liệu đầu vào, phù hợp với các hệ thống yêu cầu chính xác thời gian như hệ thống nhúng trong y tế và tự động hóa công nghiệp.

Chức năng chính của hệ điều hành (OS)

Hệ điều hành đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều phối hoạt động của máy tính, cụ thể như sau:

– Quản lý chia sẻ tài nguyên: Hệ điều hành phân phối tài nguyên giới hạn như CPU, bộ nhớ và thiết bị ngoại vi một cách hiệu quả, đảm bảo các tài nguyên này được sử dụng hợp lý.

– Kiểm soát chương trình: Hệ điều hành giám sát các chương trình đang chạy trên hệ thống nhằm tránh lỗi và đảm bảo người dùng sử dụng đúng cách.

– Quản lý tiến trình: OS giám sát và quản lý các tiến trình đang chạy, bao gồm việc tạo, lên lịch và kết thúc tiến trình, đảm bảo các tiến trình hoạt động mượt mà mà không xung đột.

– Quản lý bộ nhớ: OS phân bổ và giải phóng bộ nhớ cho các chương trình khi cần, giúp tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên bộ nhớ, tránh tình trạng tràn bộ nhớ hoặc thiếu bộ nhớ cho các tiến trình khác.

– Quản lý tệp: OS cung cấp cấu trúc để lưu trữ, truy xuất và quản lý tệp, đảm bảo việc lưu trữ an toàn và cho phép người dùng thực hiện các thao tác như tạo, xóa, sao chép và di chuyển tệp một cách dễ dàng.

– Bảo mật: OS bảo vệ dữ liệu và tài nguyên của hệ thống, ngăn chặn truy cập trái phép và cung cấp các cơ chế xác thực, mã hóa dữ liệu để đảm bảo an toàn cho người dùng.

– Giao diện người dùng: OS cung cấp giao diện cho người dùng tương tác với hệ thống, thông qua giao diện dòng lệnh (CLI) hoặc giao diện đồ họa (GUI), giúp người dùng dễ dàng thao tác và sử dụng máy tính.

Tổng kết

Việc hiểu rõ OS là gì cũng như chức năng và các loại hệ điều hành phổ biến sẽ giúp doanh nghiệp lựa chọn được hệ điều hành phù hợp với nhu cầu, mục đích và quy mô hoạt động.

Đừng ngần ngại liên hệ bộ phận kỹ thuật để hỗ trợ hoặc phòng kinh doanh để tư vấn nhé.

Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.

Hotline : 0938.227.199

Zalo: 0938.227.199

Telegram: @ehostvn

Website: ehost.vn

Fanpage: https://www.facebook.com/ehostvietnam/